Ο ιδιαιτέρως συμπεριληπτικός κι ενθαρρυντικός λόγος της προέδρου αδιαμφισβήτητα αποτέλεσε μία εκπνοή καθησυχασμού για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, η οποία βιώνει τις διακρίσεις, την ομοφοβία, την τρανσφοβία καθημερινά μέσα στα σύνορα της Ένωσης. Για να αποσαφηνίσουμε αρχικά τον όρο ΛΟΑΤΚΙ, είναι τα άτομα: τα οποία έλκονται από άλλα άτομα του ίδιου φύλου (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι) ή οποιουδήποτε φύλου (αμφιφυλόφιλοι)· των οποίων η ταυτότητα και/ή έκφραση φύλου δεν αντιστοιχούν στο φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση (τρανς, μη δυαδικά άτομα)· τα οποία γεννήθηκαν με χαρακτηριστικά φύλου που δεν ανταποκρίνονται στον τυπικό ορισμό του άνδρα ή της γυναίκας (ίντερσεξ)· και των οποίων η ταυτότητα δεν εντάσσεται στη δυαδική κατάταξη της σεξουαλικότητας και/ή του φύλου (κουίρ).
Παρά το νομοθετικό πλαίσιο που διασφαλίζει ίσα δικαιώματα και μεταχείριση όλων ανεξαιρέτως των ατόμων της Ένωσης, η κατάσταση που πραγματικά επικρατεί δεν είναι αισιόδοξη. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση [1] , τα άρθρα 20 και 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, που μάλιστα αποτέλεσε τον πρώτο διεθνή χάρτη ανθρώπινων δικαιωμάτων που απαγόρευσε ρητά τις διακρίσεις λόγω «γενετήσιου προσανατολισμού» [2] , τα άρθρα 10 και 19 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης [3] και τον «Κατάλογο δράσεων για την προαγωγή της ισότητας των ΛΟΑΤKI», το 2015 από την Επιτροπή [4] τα ίσα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ είναι αναντίρρητα. Δυστυχώς όμως δεν μπορεί να λεχθεί πως είναι υπαρκτή η καθολική κοινωνική αποδοχή της κοινότητας του «ουράνιου τόξου» μέσα στην Ε.Ε., όπως διαπιστώνεται και με στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στην Στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025. Σε έρευνα του 2019, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπίστωσε ότι το 46 % όσων απάντησαν στο πλαίσιο έρευνας ανέφεραν ότι δεν θα ένιωθαν άνετα (εντελώς ή αρκετά) με την εκλογή ενός ίντερσεξ ατόμου στο ανώτατο πολιτικό αξίωμα, το 57 % δήλωσε ότι δεν θα ένιωθε άνετα (εντελώς ή αρκετά) αν το παιδί του διατηρούσε σχέση με τρανς άτομο και το 62 % των ίντερσεξ ατόμων που απάντησαν στην έρευνα αισθάνθηκαν ότι υπέστησαν διακρίσεις εις βάρος τους τουλάχιστον σε έναν τομέα της ζωής τους κατά τους προηγούμενους 12 μήνες επειδή είναι ίντερσεξ.
Έτσι λοιπόν το 2020 τέθηκε σε εφαρμογή η πρώτη Στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, ύστερα από αιτήματα των κρατών μελών [5] , του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την «Έκθεση σχετικά με τον χάρτη πορείας της ΕΕ κατά της ομοφοβίας και των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου» [6] και των διακομματικών ομάδων για την υποστήριξη των ΛΟΑΤΚΙ.
Η Στρατηγική αυτή [7] θέτει ως στόχο της, δράσεις πλήρους ενσωμάτωσης και συμπερίληψης των ΛΟΑΤΚΙ στην Ε.Ε. στο πλαίσιο τεσσάρων πυλώνων: Αντιμετώπιση των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων· Διασφάλιση της προστασίας των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων· Οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς των ΛΟΑΤΚΙ· και Ηγετικός ρόλος στο αίτημα υπέρ της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ σε παγκόσμιο επίπεδο. Βασικοί άξονες της Στρατηγικής αυτής στον πρώτο και δεύτερο πυλώνα, είναι η βελτίωση της νομικής προστασίας κατά των διακρίσεων, η προώθηση της ένταξη και της πολυμορφίας στον χώρο εργασίας, η καταπολέμηση των ανισοτήτων στην εκπαίδευση, την υγεία, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό, η στήριξη των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ αιτούντων διεθνή προστασία, η ενίσχυση της νομικής προστασίας των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων έναντι εγκλημάτων μίσους, ρητορικής μίσους και βίας, η ενίσχυση των μέτρων για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους κατά ΛΟΑΤΚΙ στο διαδίκτυο και της παραπληροφόρησης, η καταγγελία των εγκλημάτων μίσους κατά ΛΟΑΤΚΙ και ανταλλαγή ορθών πρακτικών, καθώς και η προστασία και προαγωγή της σωματικής και ψυχικής υγείας των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Συγχρόνως, όσων αφορά τους δύο τελευταίους πυλώνες, στόχοι που μέλλουν να επιτευχθούν είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων σε καταστάσεις με διασυνοριακή διάσταση, η βελτίωση της νομικής προστασίας για οικογένειες «ουράνιο τόξο» σε καταστάσεις με διασυνοριακή διάσταση, η βελτίωση της αναγνώρισης των ταυτοτήτων τρανς και μη δυαδικών ατόμων και των ίντερσεξ, η προώθηση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνία των πολιτών και η ενίσχυση της δέσμευσης της ΕΕ σε θέματα ΛΟΑΤΚΙ σε όλες τις εξωτερικές σχέσεις της.
Γίνεται αντιληπτή η επαγρύπνηση και η έντονη προσπάθεια της Ε.Ε. για ίση μεταχείριση της κοινότητας του «ουράνιου τόξου» κι ακόμα κι αν αυτή η προσπάθεια δεν αποτελεί πανάκεια, είναι αδιαμφισβήτητα ένα δυνατό εφαλτήριο για την ισότητα όλων των ατόμων στην Ένωση. Τέλος, παρά τις κοινές ευρωπαϊκές αποφάσεις, αξιοσημείωτες είναι οι μεγάλες διαφορές στις νομοθεσίες των κρατών μελών ως προς τα ΛΟΑΤΚΙ, καθώς για παράδειγμα στην Ελλάδα ο γάμος μεταξύ ομοφυλοφίλων και η υιοθεσία παιδιού δεν είναι επιτρεπτή, ενώ τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα της Γερμανίας ή του Βελγίου κατέχουν αυτά τα δικαιώματα.
Αξίζει να αναρωτηθούμε λοιπόν, εάν η ισότητα στην οποία αποσκοπούν τα ευρωπαϊκά νομοθετικά πλαίσια είναι ουσιαστική ή «παραμένει στα χαρτιά», εφόσον το κάθε κράτος μέλος επιτρέπει επιλεκτικά το πόσα δικαιώματα θα απολάβουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στον εδαφικό του χώρο και η ελευθερία έκφρασης της ταυτότητάς τους δεν είναι για όλα διασφαλισμένη.
Follow the comments:
|
