De Doos van Gelijkheid

Het antwoord van links op de racisten van rechts

, by Marijn Nohlmans

De Doos van Gelijkheid
Het Binnenhof in Den Haag / CC0 Het Binnenhof in Den Haag / CC0

Het rasdenken is terug van nooit weggeweest op politiek rechts: de toedichting van bepaalde eigenschappen aan de hand van etniciteit verplaatst zich gestaag van neonazistische kleine groepjes uit naar de Tweede Kamer. De ruk naar rechts is in heel Europa merkbaar, en het heeft in de VS zelfs de eerste president voortgebracht sinds een erg lange tijd.

Tot nu toe lijkt het antwoord van links niets meer dan hulpeloos toekijken en ontkennen terwijl de ‘’conservatieve revolutie’’ ons politiek en cultureel steeds meer overschaduwd en domineert. Zelfs Duitsland is sinds de laatste Bondsdagverkiezingen geen veilige haven meer: ook hier heeft het rasdenken in delen van de Alternative für Deutschland (“Alternatief voor Duitsland”) voet aan de grond gekregen in zowel de politiek als het maatschappelijk debat. Om van de verkiezingen in Italië nog maar te zwijgen.

Het zijn bange tijden; het risico op diepe conflicten die maatschappijen en gemeenschappen verscheuren is in ieder geval sinds het einde van de Koude Oorlog niet meer voorgekomen. Verder lijkt de federalistische droom steeds meer een pipe dream omdat de Europese bevolkingen zich niet herkennen in de Europese Unie en haar politiek. Als oplossing verlangen naar de tijd van vóór de conservatieve revolutie toen iedereen nog zo lief en aardig was is geen optie. In plaats daarvan hebben we op heel veel vlakken een nieuwe linkse politiek nodig waarvan ik er hier een heel belangrijke zal schetsen.

Er zijn problemen met de multiculturele samenleving, ondanks dat de Nederlandse partij ‘’Denk’’ ons dat niet wil doen geloven. Niet alleen op het gebied van het samenleven van soms sterk uiteenlopende culturele groepen, ook met hoe binnen deze groepen met individuen wordt omgegaan zijn erg grote problemen. Een paar weken geleden werd bijvoorbeeld duidelijk hoe jonge vrouwen met vaak een Marokkaanse of Turkse achtergrond de meest basale vrijheid tot zelfontplooiing en seksualiteit onmogelijk wordt gemaakt. Door culturele waarden waar streng op wordt toegezien door familie of anders door vaag bekende en vreemde mannen in chatgroepen van Telegram, wordt deze vrouwen het recht een eigen persoon te worden ontzegd door de directe omgeving. Als er ergens een taak ligt voor het moderne feminisme, dan hier.

De onwilligheid van veel mensen op links om deze problemen, ten eerste, überhaupt te benoemen en, ten tweede, als ze al erkend worden ook doelgericht aan te pakken laat vaak te wensen over. Vaak hebben we angst racistisch te zijn, of na te trappen naar de mensen die toch al in de zwakkere positie verkeren, en dat is iets waar wij de grootste moeite mee hebben: wij kiezen altijd instinctief de kant van de underdog.

Om de problemen die nieuwrechts (gedeeltelijk) terecht benoemt op te lossen moeten we iets doen wat we al sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer echt hebben gedaan: het uitpakken van de Doos van Gelijkheid. Laat me uitleggen.

Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben we, uit angst voor een nieuwe genocide en oorlog én masse geleerd dat mensen, culturen, (en steeds meer ook) ideeën allemaal gelijk zijn. Het uitpakken van de Doos betekent de moeilijke vragen over ongelijkheid stellen. We hebben als het ware de Doos van Gelijkheid zo stevig ingepakt met gelijkheidspapier dat we de kunst van écht onderscheid (en daarmee beter en slechter; hoog en lager) onderzoeken tussen categorieën zoals culturen, waarden en ideeën zijn kwijtgeraakt. Dat is ook wel begrijpelijk: de vorige keer monde het rasdenken in Europa uit in de Holocaust van het Derde Rijk.

Dit is een beangstigend proces omdat we kunnen falen. Mijn inzicht is dat de prijs van onze kop in het zand steken, en het tekortschieten van de intellectuele Europese elites om dit proces te beoefenen en in goede banen te leiden de Europese bevolkingen in de handen drijft van de populistische rasdenkers. Ik denk dat Islam experten zoals Bassam Tibi het met me eens is.

Opdat zulke verschrikkingen als de Holocaust in Europa nooit meer gebeuren roep ik u allen op: stel de vragen van ongelijkheid; pak de Doos uit! Durf te onderscheiden tussen hoge en lage waarden, betere en slechtere culturele eigenschappen, verder en minder ver ontwikkelde individuen. Alleen dan kunnen we niet alleen de rasdenkers de wind uit de zeilen halen, en een nieuwe échte (linkse) federalistische politiek bedrijven die verder gaat dan het starre gelijkheidsdenken wat vooruitgang mogelijk maakt. Want wat onderscheid een progressieve federalist meer dan dat hij opzoek is naar culturele vooruitgang met de ideeën van de Verlichting als ideaal.

Je commentaren
vooraf modereren

Let op: je bericht verschijnt pas wanneer het gelezen en goedgekeurd is.

Wie ben je?

Om je gebruikersafbeelding bij je bericht te tonen moet je je eerst registreren opgravatar.com (gratuit et indolore). Vergeet niet om hier je e-mailadres te vermelden.

Vul hier je commentaar in

In dit formulier kun je de SPIP-codes {{gras}} {italique} -*liste [texte->url] <quote> <code> en HTML codes <q> <del> <ins> gebruiken. Om een nieuwe paragraaf te maken laat je gewoon een paar regels leeg.

Commentaren opvolgen: RSS 2.0 | Atom