Przypomnijmy, że dotychczasowo na mocy ustawy z 1993 r. ciążę można w Polsce przerwać w wypadku nieuleczalnych wad płodu, gdy zagraża ona życiu matki oraz gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego. Ustawa z 1993 r. powstała w wyniku kompromisu między środowiskami lewicowymi, a prawicowymi, i pomimo, że żadne ze środowisk nie jest z niej do końca zadowolone, badania wskazują na to, że ustawa ta jest popierana przez większość Polaków [1] .
Obywatelski projekt ustawy antyaborcyjnej – założenia
Mimo faktu, że ze strony środowisk lewicowych wielokrotnie pojawiały się głosy o konieczności liberalizacji tej regulacji, w ostatnim czasie natomiast wyraźniejsza stała się inna tendencja, zdecydowanie popierana przez partię rządzącą. Znalazło to wyraz przede wszystkim w obywatelskim projekcie ustawy antyaborcyjnej, który został podpisany przez ponad 800 tysięcy obywateli [2] . Wspomniany wyżej projekt został złożony w Sejmie 17 sierpnia 2017 r., a jego założeniem było wyeliminowanie tzw. przesłanki eugenicznej z ustawy o planowaniu rodziny.
Zapis ustawy, który miałby zostać usunięty brzmi następująco: „przerywanie ciąży może być dokonane wyłącznie przez lekarza, w przypadku, gdy: badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu”. W przypadku przegłosowania przez Sejm projektu ustawy antyaborcyjnej, Polska podążyłaby w zupełnie odmiennym kierunku niż pozostałe kraje członkowskie UE.
Państwa członkowskie dopuszczające aborcję na życzenie
Przyjrzyjmy się więc temu, jak wygląda kwestia regulacji aborcji w innych krajach europejskich. Przede wszystkim należy zauważyć, że przytłaczająca większość krajów Unii oferuje obecnie aborcję na życzenie. Są to Dania, Szwecja, Niemcy, Estonia, Łotwa, Litwa, Belgia, Holandia, Francja, Luksemburg, Austria, Słowenia, Włochy, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria i Grecja. W większości przypadków dokonanie aborcji na żądanie jest możliwe do 12 tygodnia ciąży. Nie jest to jednak regułą, gdyż przykładowo w Holandii jest to możliwe do 13, a w Rumunii do 14 tygodnia ciąży, Słowenia z kolei wprowadziła limit 10 tygodni. Ciekawym przypadkiem jest Szwecja, gdzie regulacja prawna pozwala kobiecie przerwać ciążę do 12 tygodnia, ale także między 12, a 18 tygodniem jeśli otrzyma ona pozytywną decyzję rządowej agencji - Socialstyrelsen [3] .
Kraje zakazujące aborcji
Prawo dotyczące aborcji jest najbardziej restrykcyjne na Malcie, gdzie jest ona całkowicie zabroniona oraz w Irlandii i Irlandii Północnej. Malta jest więc jedynym krajem Unii Europejskiej, który całkowicie zabrania aborcji, nie czyniąc wyjątków nawet w przypadkach, gdy ciąża zagraża życiu matki lub płód jest nieuleczalnie chory z powodu ciężkich wad. Co więcej, przerwanie ciąży jest w tym kraju zagrożone karą więzienia od 18 miesięcy do 3 lat [4] .
Irlandia jest drugim z kolei krajem o najbardziej restrykcyjnym prawie, ponieważ o ile istnieje możliwość aborcji z uwagi na zagrożenie życia kobiety (również jeśli zagrożenie życia powstaje w wyniku groźby popełnienia samobójstwa), nie ma już takiej możliwości nawet jeżeli wady płodu są tak znaczne, że uniemożliwią jego przeżycie. Do urodzenia dziecka są również zmuszone kobiety, u których do poczęcia doszło w wyniku gwałtu.
Ciekawym przypadkiem jest również kwestia Irlandii Północnej, gdzie nie ma zastosowania Abortion Act przyjęty w 1967 r. na terenie Wielkiej Brytanii, co skutkuje niezwykle restrykcyjnym prawem antyaborcyjnym, zabraniającym przerywania ciąży z wyjątkiem zagrożenia życia matki [5] .
Kraje stosujące rozwiązania podobne do Polski
Kompromis pomiędzy skrajnymi rozwiązaniami został przyjęty nie tylko w Polsce, ale także w Hiszpanii, Portugalii i na Cyprze, których uregulowania prawne są bardzo podobne. Pewne restrykcje zostały również wprowadzone przez ustawodawstwo Finlandii i Wielkiej Brytanii. Wielka Brytania wprowadziła w 1967 r. wspomniany już wcześniej Abortion Act, na mocy którego możliwe jest dokonanie aborcji z powodów zagrożenia zdrowia lub z powodów ekonomiczno-społecznych. Wspomnianym już wcześniej wyjątkiem jest jednak Irlandia Północna, która wprowadziła warunek zagrożenia życia matki. Finlandia jest natomiast kolejnym krajem, który dopuszcza przerywanie ciąży, ale tylko po spełnieniu jednego z następujących warunków: jeżeli ciąża jest wynikiem popełnienia czynu zabronionego, powoduje zagrożenie życia lub zdrowia matki lub istnieje wada wrodzona płodu. Ponadto, podobnie jak w Wielkiej Brytanii, możliwa jest aborcja z powodów ekonomiczno-społecznych, ale tylko do 12 tygodnia ciąży.
Jakie perspektywy dla Polski?
Obecnie debata dotycząca aborcji w Polsce toczy się przede wszystkim w kwestii tego, czy powinna ona być w ogóle dostępna. Pojawiają się wprawdzie projekty obywatelskie z drugiej strony barykady takie, jak zeszłoroczny projekt komitetu „Ratujmy Kobiety 2017”, który zakładał możliwość legalnego przerywania ciąży do 12 tygodnia, ale dość jasne jest, że w obecnej sytuacji nie ma w Polsce szans na liberalizację ustawy.
Obecna regulacja prawa do aborcji w Polsce należy do najbardziej restrykcyjnych, a ostatnie tendencje są odwrotne niż w reszcie krajów europejskich. Kiedy inni dążą do liberalizacji przepisów dotyczących przerywania ciąży, w naszym
Suivre les commentaires :
|
